CETA is een handelsverdrag tussen de EU en Canada, bedoeld om handel en investeringen te bevorderen en belemmeringen weg te nemen. Canada kan bijvoorbeeld meer rundvlees en varkensvlees naar de EU gaan importeren, Europese pharmabedrijven kunnen medicijnen in Canada voor meer geld verkopen en multinationals uit zowel de EU als Canada krijgen het recht om wetten en regels aan te vechten via een claimsysteem buiten de nationale rechter om.

CETA wordt pas volledig actief als alle nationale parlementen van de EU ermee hebben ingestemd. Toch is het grootste deel twee jaar geleden al in werking getreden. Alleen het claimsysteem wordt pas actief als alle landen hebben ingestemd.

Als de voorspellingen uitkomen, dan levert CETA gemiddeld per Nederlander ongeveer anderhalf kopje koffie per maand op. De vraag is welke prijs we daarvoor betalen.

Lees hier meer: https://milieudefensie.nl/actueel/feiten-fabels_ceta_online.pdf

Dit zijn enkele problemen met CETA:

- Er komt meer vlees op onze markt uit Canada, waar nauwelijks regels voor dierenwelzijn bestaan en geen goede controle is op het gebruik van groeihormonen en antibiotica. Binnen de Canadese akkerbouw worden pesticiden gebruikt die in de EU verboden zijn. Dat leidt tot oneerlijke concurrentie voor onze boeren die niet zo goedkoop mogen en kunnen produceren.

- Canadese bedrijven krijgen meer rechten en de mogelijkheid om ons aan te klagen via een claimsysteem buiten de nationale rechter om. Gasbedrijf Vermilion kan bijvoorbeeld een verbod op Nederlandse gaswinning aanvechten via CETA. De Canadese investeerder die een groot deel van onze kinderdagverblijven bezit, kan via CETA haar recht beschermen om winst te maken met kinderopvang betaald uit belastinggeld.

Ook Amerikaanse bedrijven met een Canadese vestiging kunnen via een achterdeur gebruik maken van dezelfde rechten in CETA. Noord-Amerikaanse beleggers die in onze steden huizen opkopen, kunnen maatregelen aanvechten die woningen betaalbaar maken.

Lees hier meer: https://milieudefensie.nl/actueel/feiten-fabels_ceta_online.pdf

CETA is al goedgekeurd door alle EU-regeringen, door het Europees Parlement en door Canada. Het is zelfs al grotendeels ingevoerd. Toch kunnen we het nog tegenhouden en zelfs de invoering terugdraaien. Pas als alle nationale parlementen van de EU hebben ingestemd, wordt CETA definitief, en wordt ook het claimrecht voor multinationals ingevoerd. Er hoeft maar één land tegen te stemmen en alles moet teruggedraaid worden.

Nederland is een van de weinige landen die CETA nog kan tegenhouden. Als ons parlement tegenstemt, dan gaat er een streep door CETA. Onze politici zouden ook kunnen afdwingen dat CETA wordt opengebroken en alsnog een duurzaam en eerlijk verdrag wordt. Nederland zou zelfs kunnen besluiten om CETA nooit goed te keuren, maar ook niet weg te stemmen. Dan wordt een Brusselse crisis voorkomen, maar houden we wel de invoering van het claimsysteem tegen.

Als Europeanen en Canadezen elkaar kunnen vertrouwen, waarom moet er dan een apart claimrecht voor multinationals opgericht worden? Waarom kunnen bedrijven dan niet gewoon naar de nationale rechter van het land waar ze investeren? Laten we elkaars democratie en rechtssysteem vertrouwen, in plaats van die te ondermijnen via een handelsverdrag.

We zijn natuurlijk niet tegen handel. Ook handelsverdragen kunnen positief zijn. In theorie. Want de meeste moderne handelsverdragen lijken op CETA, bevatten veel te ruime rechten voor multinationals, beperken de beleidsruimte van democratieën en leiden tot onhoudbare schaalvergroting in de landbouw. Daarom is er ook een 'reset' nodig van het Europese handelsbeleid.

Bijdragen aan een duurzamere en eerlijkere economie zou het hoofddoel van handelsbeleid moeten zijn. Door duurzame handel makkelijker te maken en de handel in vervuilende goederen moeilijker. Door lokaal te produceren als dat duurzamer is. Door een eerlijke prijs voor boeren te garanderen, ongeacht de grillen van de wereldmarkt. Door samenwerking te bevorderen. Door het dogma van vrijhandel los te laten, en de vrijheid te behouden om binnenlandse sectoren te beschermen als daar goede redenen voor zijn.

Lees meer over hoe handel eerlijk en duurzaam kan in het Alternative Trade Mandate uit 2014: https://www.somo.nl/nl/alternative-trade-mandate-een-nieuwe-koers-voor-het-eu-handels-en-investeringsbeleid/. Of lees Milieudefensie's handelsagenda voor een duurzame en eerlijke economie: https://milieudefensie.nl/actueel/handelsagenda-voor-duurzame-en-eerlijke-economie.pdf

Daarnaast is het belangrijk dat er betere regels komen zodat internationale bedrijven verplicht worden om mensenrechten te respecteren. Bijvoorbeeld via een Bindend VN-verdrag voor bedrijven en mensenrechten. Er is wereldwijde campagne om dat geregeld te krijgen. https://www.treatymovement.com

Volgens sommigen is CETA een nieuw model voor eerlijke wereldhandel. Een gouden standaard. Maar CETA kan juist slecht nieuws betekenen voor mensen in Vietnam, Mexico, Indonesië, Thailand en nog veel meer landen. De EU wil ook met deze landen handelsverdragen, met net zulke sterke bescherming voor multinationals en net zulke zwakke afspraken over duurzaamheid.

Vakbonden, boerencoöperaties, vrouwenorganisaties en anderen strijden in ontwikkelingslanden voor eerlijker loon, landrechten of minder milieuvervuiling. Maar de kans dat ze daarin slagen, zal kleiner worden als Europese multinationals de macht krijgen om dat soort verbeteringen te bestrijden met hetzelfde claimsysteem als in CETA zit.

Als we CETA wegstemmen, dan vergroten we de kans om ook andere slechte verdragen tegen te houden en kunnen we arme landen helpen voorkomen dat onze multinationals daar nog meer de dienst gaan uitmaken.